Watykan (Fides): Za „L’Osservatore Romano” publikujemy przemówienie Sekretarza Kongregacji ds. Nauki Wiary, abp. Angelo Amato podczas inauguracji Roku Akademickiego 2007/08 w instytucie Teologicznym w Asyżu.
W roku 1990 Sługa Boży Jan Paweł II w encyklice Redemptoris Missio podkreślił, iż misja, jaką Chrystus powierzył Kościołowi nie została wypełniona do końca, lecz dopiero się zaczyna.
Następnie papież przywołuje słowa św. Pawła „Nie jest dla mnie powodem do chluby to, że głoszę Ewangelię. Świadom jestem ciążącego na mnie obowiązku. Biada mi gdybym nie głosił Ewangelii! (1 Kor 9,16)
Odnosząc się do tych treści Jan Paweł II podkreślił, jak bardzo jego liczne podróże Apostolskie, spotkania z ludźmi, którzy nie znają jeszcze Chrystusa uświadomiły mu konieczność misji, wpisanej głęboko w tożsamość Kościoła , opierając się w dynamiczny sposób na misji Trójcy Przenajświętszej (trynitarnej).
Przekonany, iż wiara się umacnia, gdy jest przekazywana, Ojciec Święty widział misje jako pierwszą i podstawową służbę Kościoła wobec każdego człowieka i całej ludzkości, ponieważ głoszenie dokonanego na krzyży Zbawienia nadaje człowiekowi godność, a jego egzystencji prawdziwy i głęboki sens.
Misje ad gentes
Papież nie starał się ukryć „negatywnej tendencji,” odnoszącej się do zahamowania specyficznych misji ad gentes. Pisał iż „trudności wewnętrzne i zewnętrzne osłabiły gorliwość misyjną Kościoła względem niechrześcijan i fakt ten musi niepokoić wierzących w Chrystusa”. (RM, 2)
Aby przeciwstawić się tym trudnościom w pierwszych rozdziałach Encykliki Jan Paweł II wymienia trzy filary doktryny chrześcijańskiej:
1. Głoszenie Jezusa Chrystusa – jedynego Zbawiciela całej ludzkości i Kościoła jako znak i instrument Zbawienia;
2. Dopełnienie i głoszenie Bożego Królestwa w Chrystusie Zmartwychwstałym;
3. Obecność Ducha Świętego jako głównego sprawcy misji
Opisując niezmierzone horyzonty misji ad gentes papież pokazuje drogi ich realizacji.
Przede wszystkim: świadectwo, pierwsze głoszenie Chrystusa- Zbawiciela, nawrócenie i chrzest.
Inne drogi to: formowanie Kościołów miejscowych i kościelnych wspólnot podstawowych , inkulturacja Ewangelii, dialog z braćmi z innych wyznań religijnych wspieranie rozwoju i świadectwo miłości bliźniego jako źródło i sprawdzian misji.
Wśród dróg realizacji misji papież wymienił także dialog międzyreligijny, który nie stanowi drogi zasadniczej, bowiem stanowią ją: świadectwo, głoszenie, nawrócenie i chrzest.
Ponadto papież umieszcza dialog poza misjami ad gentes. „Ponieważ Zbawienie pochodzi od Chrystusa, a dialog nie zwalnia od Ewangelizacji”, jak podkreśla.
Chodzi więc o pogodzenie w obrębie misji ad gentes głoszenia Chrystusa i dialogu między religiami. „Trzeba bowiem, aby oba te elementy zachowały swą ścisła więź i zarazem swoją odrębność, zatem nie należy ich mieszać, ani nimi manipulować, ani uważać ich za równoważne, tak jakby były zamienne”. (RM 55)
Nasuwa się pytanie, jak to stwierdzenie zostało przyjęte przez wspólnotę Kościoła, a zwłaszcza przez teologów. Należy powiedzieć, iż Encyklika spotkała się z zainteresowaniem i została zakwalifikowana jako encyklika misyjna: akcent został postawiony na duszpasterstwo misyjne i misyjną duchowość.
Jednak na teologach nie wywarła większego wrażenia, a to z dwóch powodów:
Teolodzy z obszarów azjatyckich i Am. Łacińskiej rozwinęli już pluralistyczną teologię religii i nie podzielali zdania papieża.
Dla teologów europejskich encyklika nie wnosiła nic nowego, jak tylko potwierdzając znane prawdy wiary o uniwersalnym Zbawieniu Chrystusa. Ponadto refleksja nad dialogiem miedzy religiami była na zachodzie dopiero w powijakach.
W każdym bądź razie zasługą encykliki było to, iż zapoczątkowała dekadę naznaczoną teologicznymi kwestiami dotyczącymi znaczenia i wartości zbawczej innych religii, wychodząc od chrześcijańskiego Objawienia, W tym okresie rodziły się różne propozycje teologii religii – nowej dyscypliny – która wcześniej stanowił specyficzny obszar misjologii, (8.01.2008)
Tłum. U. Siniarska